Weekoverzicht uitspraken omgevingsrecht
* ABRvS 2 augustus 2023, ECLI:NL:RVS:2023:2960: Awb, Wabo, Gmw; handhaving, dwangsom/invordering, overkapping met plat dak, geen vergunning, evenredigheid (Rb Midden-Nederland 21/4303)
* ABRvS 2 augustus 2023, ECLI:NL:RVS:2023:2973: Awb, Wro; planschade (Rb Limburg 20/3314)
* ABRvS 2 augustus 2023, ECLI:NL:RVS:2023:2955: Awb, Wabo; omgevingsvergunning voor bouwen en afwijken bpl, walkast, aansluiting woonboot, geen goede ruimtelijke ordening, evenredigheid (Rb Amsterdam 21/4320)
* ABRvS 2 augustus 2023, ECLI:NL:RVS:2023:2945: Awb, Wabo; omgevingsvergunning voor bouwen, aanpassing brandcompartimentering van pand, kamers voor logiesfunctie, belanghebbende, herstelbesluit, voorbereidingsbesluit (Rb Limburg 20/2714)
* ABRvS 2 augustus 2023, ECLI:NL:RVS:2023:2949: Awb, Wabo; omgevingsvergunning voor afwijkend gebruik, recreatieve verhuur woning, strijd met bpl, Dienstenrichtlijn (Rb Zeeland-West-Brabant 20/1071)
* ABRvS 2 augustus 2023, ECLI:NL:RVS:2023:2976: Awb, Wabo, Gmw; handhaving, dwangsom/invordering, verhuren van dieren op locatie, strijd met bpl (Rb Gelderland 19/5154)
* ABRvS 2 augustus 2023, ECLI:NL:RVS:2023:2958: Awb, Wro; bpl, woningen, beleid, locatiekeuze
* ABRvS 2 augustus 2023, ECLI:NL:RVS:2023:2979: Awb, Wabo; omgevingsvergunning voor bouwen, afwijken bpl en milieu, tankpark voor oliën en vetten, bpl, milieuhinder/-categorie (Rb Noord-Holland 19/1500)
* ABRvS 2 augustus 2023, ECLI:NL:RVS:2023:2970: Awb, Wro; bpl, woning, beleid
* ABRvS 2 augustus 2023, ECLI:NL:RVS:2023:2968: Awb, Wro; bpl, woningbouw op voormalig recreatiepark, verkeer, passendheid omgeving
* ABRvS 2 augustus 2023, ECLI:NL:RVS:2023:2975: Awb, Wro; bpl, cultuurhistorisch waardevolle objecten en structuren, bouw moskee
* ABRvS 2 augustus 2023, ECLI:NL:RVS:2023:2962: Awb, Wro; bpl, woningen, stikstof, Natura 2000-gebied, beleid
* ABRvS 2 augustus 2023, ECLI:NL:RVS:2023:2972 : Awb, Wabo, Gmw; handhaving, dwangsom/invordering recreatief verhuur van woningen, belanghebbenden, planregel wonen, strijd met bpl (Rb Zeeland-West-Brabant 21/2748, 21/485, 21/2803 en 21/369)
* ABRvS 2 augustus 2023, ECLI:NL:RVS:2023:2944: Awb, Wabo; omgevingsvergunning voor bouwen, woning, damwand en in/uitrit, beheersverordening ten onrechte ruimer dan eerder bpl (Rb Limburg 20/3449 en 21/1362)
* ABRvS 2 augustus 2023, ECLI:NL:RVS:2023:2959: Awb, Wro; bpl, woningbouw, agrarisch perceel, spuitzoneonderzoek, EFSA-model, einduitspraak na eerdere tussenuitspraak
* ABRvS 2 augustus 2023, ECLI:NL:RVS:2023:2974: Awb, Wabo; handhaving, ingebrekestelling, niet naleven voorschrift, parkeerplaatsen, overtreders (Rb Den Haag 21/2477)
* ABRvS 2 augustus 2023, ECLI:NL:RVS:2023:2969: Awb, Wnb; handhaving, dwangsom, overtreding zorgplicht, na-isoleren van spouwmuren, vermindering CO2-uitstoot, vleermuizen, amicus curiae-procedure, endoscopisch onderzoek, onvoldoende maatregelen (Rb Midden-Nederland 20/2498)
* ABRvS 2 augustus 2023, ECLI:NL:RVS:2023:2947: Awb, Wabo, Gmw; handhaving, dwangsom/invordering, beëindigen huisvesting van arbeidsmigranten in recreatiewoningen, Dienstenrichtlijn, verbindendheid planregel, overtreder, evenredigheid, verjaring/bevoegdheid invordering (Rb Zeeland-West-Brabant 19/689, 19/690, 16/692 en 19/693
# ABRvS 2 augustus 2023, ECLI:NL:RVS:2023:2952: Awb, Wro; planschade, inkomensderving, aangevangen bedrijfsexploitatie, onomkeerbare investeringen (Rb Rotterdam 17/5808)
* ABRvS 2 augustus 2023, ECLI:NL:RVS:2023:2961: Awb, Wro; bpl, bedrijventerrein, bedrijfsbelang/omgevingsvergunning
* ABRvS 2 augustus 2023, ECLI:NL:RVS:2023:2966, ABRvS 2 augustus 2023, ECLI:NL:RVS:2023:2971 en ABRvS 2 augustus 2023: Awb, Wro; planschade, 380 kV-hoogspanningsverbinding, rijksinpassingsplan, planvergelijking, ontvankelijkheid (Rb Den Haag 18/505, 18/1699 en 17/8737)
* ABRvS 2 augustus 2023, ECLI:NL:RVS:2023:2834: Awb, ro; bpl, aanbieden van logies voor toeristen en niet-toeristen, uitsluiting arbeidsmigranten en seizoenarbeiders, hotel, Dienstenrichtlijn, evenredigheid, motivering
* ABRvS 2 augustus 2023, ECLI:NL:RVS:2023:2887: Awb, Wabo; omgevingsvergunning voor afwijken bpl, grote logistieke ontwikkeling, bpl, UOV van toepassing, geen vergunning van rechtswege (Rb Zeeland-West-Brabant 20/8626)
* ABRvS 2 augustus 2023, ECLI:NL:RVS:2023:2965: Awb, Wro; bpl, woningen, Wnb/vleermuizen, beleid
* ABRvS 2 augustus 2023, ECLI:NL:RVS:2023:2977: Awb, Wro; bpl, vergroting bouwvlak voor intensieve veehouderij, geluid, geur, luchtkwaliteit, gezondheid, stikstof/relativiteit, legaal bestaand gebruik, motivering
* ABRvS 1 augustus 2023, ECLI:NL:RVS:2023:2907: Awb, Wm; vovo en kortsluiten, aanwijzing locatie inzamelvoorzieningen voor afval, loopafstand, veiligheid, belangenafweging
* ABRvS 1 augustus 2023, ECLI:NL:RVS:2023:2904: Awb, Wro; vovo en kortsluiten, bpl, hoogspanningsstation, landschappelijke inpassing, geluid(zone), laag frequent geluid, Vercammen-curve
* College van Beroep voor het bedrijfsleven 1 augustus 2023, ECLI:NL:CBB:2023:406: Awb, Wgb; toelating biocide, kruipende insecten, Ctgb, beoogd gebruik past niet binnen worst case scenario, onaanvaardbaar risico voor het aquatische milieu
* College van Beroep voor het bedrijfsleven 1 augustus 2023, ECLI:NL:CBB:2023:407: Awb, Msw; vaststelling fosfaatrechten, stichting, Limousinrunderen, jongvee/afroming
* Rechtbank Gelderland 1 augustus 2023, ECLI:NL:RBGEL:2023:4417 en Rechtbank Gelderland 1 augustus 2023, ECLI:NL:RBGEL:2023:4424: Awb, Gmw; vovo en bodemzaken, evenementenvergunningen, kermis, mogelijk grote attractie dicht bij woning, motivering, onduldbare overlast
* Rechtbank Rotterdam 28 juli 2023, ECLI:NL:RBROT:2023:6660 en Rechtbank Rotterdam 28 juli 2023, ECLI:NL:RBROT:2023:6661 : Awb, Wabo; omgevingsvergunning voor bouwen en afwijken bpl, gebouw met woon appartementen, parkeren, Wnb/relativiteit
* Rechtbank Noord-Nederland 28 juli 2023, ECLI:NL:RBNNE:2023:3162: Awb, Wabo; omgevingsvergunning voor bouwen, recreatiewoning, strijd met bpl, niet van rechtswege verleend
* ABRvS 28 juli 2023, ECLI:NL:RVS:2023:2903: Awb, Wabo; vovo, omgevingsvergunning voor bouwen en afwijken bpl, huisvesten arbeidsmigranten voor 5 jaar, spuitzoneonderzoek (Rb Midden-Nederland UTR 23/449 en UTR 23/450)
* ABRvS 28 juli 2023, ECLI:NL:RVS:2023:2893: Awb, Wro; vovo, bpl, paardensportaccommodatie, geen stedelijke ontwikkeling, behoefte/Bro, motivering
* ABRvS 28 juli 2023, ECLI:NL:RVS:2023:2892: Awb, Wro, Wgh; vovo, bpl/HGW, woningen, geluidzone bedrijventerrein, verkeer en parkeren, m.e.r.-beoordeling
* ABRvS 28 juli 2023, ECLI:NL:RVS:2023:2891: Awb, Wabo; vovo en kortsluiten, niet tijdig bekendmaken van rechtswege verleende omgevingsvergunning, bouw tweede woning, strijd met bpl, bevoegdheid Rb (Rb Noord-Holland 22/5604)
* Rechtbank Zeeland-West-Brabant 27 juli 2023, ECLI:NL:RBZWB:2023:5238: Awb, Wabo; niet tijdig bekend maken van rechtswege verleende omgevingsvergunning, onredelijk laat in gebreke stellen, ontvankelijkheid
* Rechtbank Noord-Holland 27 juli 2023, ECLI:NL:RBNHO:2023:7162: Awb, Wabo, Gmw; vovo, handhaving, dwangsom, overtreding milieuvoorschrift, teveel vergisten van afvalstoffen, tonnage, aantal vervoersbewegingen
* ABRvS 27 juli 2023, ECLI:NL:RVS:2023:2878: Awb, Wro; vovo, bpl, woningen, omgevingsvisie, flora en fauna
* Rechtbank Noord-Nederland 27 juli 2023, ECLI:NL:RBNNE:2023:3145: Awb, Wvw 1994; verzoek om verkeersbesluit te nemen, parkeerverbod, motivering, APV, handhaving
* Rechtbank Noord-Nederland 27 juli 2023, ECLI:NL:RBNNE:2023:3143: Awb, Msw; handhaving, bestuurlijke boete, overtreding, mest, gebruiksnormen, registratie
* HvJ EU 26 juli 2023, ECLI:EU:T:2023:429, HvJ EU 26 juli 2023, ECLI:EU:T:2023:428 en HvJ EU 26 juli 2023, ECLI:EU:T:2023:427: Regeling voor handel in broeikasgasemissierechten, biomassa-installaties, productbenchmark, zorgplicht, beoordeling, motivering, gelijke behandeling, gewettigd vertrouwen
* Rechtbank Noord-Nederland 26 juli 2023, ECLI:NL:RBNNE:2023:3118: Awb, Mbw; verlenging winningsvergunning, gas, belanghebbenden, Koolwaterstoffenrichtlijn, Dienstenrichtlijn, relativiteit, EVRM
* Rechtbank Noord-Nederland 26 juli 2023, ECLI:NL:RBNNE:2023:3147: Awb, Wro; planschade, belanghebbende, ontvankelijkheid, inkomensschade/tijdelijk voordeel
* Rechtbank Zeeland-West-Brabant 25 juli 2023, ECLI:NL:RBZWB:2023:5212: Awb, Wabo; vovo, omgevingsvergunning voor bouwen, woning met bijgebouw, geen strijd met bpl
* Rechtbank Limburg 25 juli 2023, ECLI:NL:RBLIM:2023:4410: Awb, Wabo, Gmw; vovo, handhaving, spoedeisende bestuursdwang, staken bewoning klooster, sluiting pand en terrein/verzegeling, brandveiligheid, Bouwbesluit, verrichten werkzaamheden
# Rechtbank Gelderland 25 juli 2023, ECLI:NL:RBGEL:2023:4236: Awb, Wro; planschade, planvergelijking, actieve en passieve risicoaanvaarding, compensatie in natura, taxateur, zelf in de zaak voorzien
* Rechtbank Noord-Holland 25 juli 2023, ECLI:NL:RBNHO:2023:7324: Awb, Wabo; omgevingsvergunning voor bouwen, aanleggen en afwijken bpl, verplaatsing ijssalon, belanghebbenden/ontvankelijkheid
* Rechtbank Noord-Holland 25 juli 2023, ECLI:NL:RBNHO:2023:7306: Awb, Gmw; exploitatievergunning, escortbedrijf, Wet Bibob
* Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden 25 juli 2023, ECLI:NL:GHARL:2023:6339: BW; aardbevingsschade, deskundigenonderzoek, bewijswaardering, bewijsvermoeden BW geldt niet voor andere schade dan fysieke schade aan gebouw (Rb Noord-Nederland C/19/111015 / HA ZA 15-151)
* Gerechtshof ‘s-Hertogenbosch 24 juli 2023, ECLI:NL:GHSHE:2023:2429: WSr, Wet dieren; arrest, welzijn dieren, verwaarlozing (fok)honden, proeftijd, voorwaardelijke gevangenisstraf
* Rechtbank Zeeland-West-Brabant 24 juli 2023, ECLI:NL:RBZWB:2023:5218: Awb, Wabo; omgevingsvergunning voor bouwen, hotel, aanpassing aanvraag, geen strijd met bpl
* Rechtbank Noord-Nederland 24 juli 2023, ECLI:NL:RBNNE:2023:3115: Awb, Nbw; handhaving, agrarische bedrijf, procesbelang, ontvankelijkheid, schadevergoeding
* Rechtbank Noord-Nederland 24 juli 2023, ECLI:NL:RBNNE:2023:3117: Awb, Nbw; wijziging geitenmelkveehouderij, Natura 2000/relativiteit
* Rechtbank Noord-Holland 24 juli 2023, ECLI:NL:RBNHO:2023:7165, Rechtbank Noord-Holland 24 juli 2023, ECLI:NL:RBNHO:2023:7163 en Rechtbank Noord-Holland 24 juli 2023, ECLI:NL:RBNHO:2023:7163: Awb, Wnb; handhaving, biomassacentrale, geen vergunning, zicht op legalisatie, evenredigheid, PAS-melder, motivering, herhaalde aanvraag
* Rechtbank Noord-Nederland 24 juli 2023, ECLI:NL:RBNNE:2023:3113: Awb, Wro; planschade, planvergelijking, deskundigenadvies, nadeelcompensatie, schadevergoeding/bevoegdheid rechtbank
* Rechtbank Rotterdam 21 juli 2023, ECLI:NL:RBROT:2023:6364: Awb, Wet dieren, handhaving, boetes, vervoer kippen, welzijn
* Rechtbank Amsterdam 21 juli 2023, ECLI:NL:RBAMS:2023:4787: Awb, Wbr; vergunning, energielaadpunten, beleidsregel
* Rechtbank Den Haag 21 juli 2023, ECLI:NL:RBDHA:2023:10672: Awb, Wabo, Gmw; vovo, handhaving, verwijderen overkapping en herstellen bestrating, geen vergunning, strijd met bpl, evenredigheid, begunstigingstermijn
* Rechtbank Noord-Nederland 21 juli 2023, ECLI:NL:RBNNE:2023:3109: Awb, Wabo, Gmw; vovo, handhaving, dwangsom, opslag pallets met energy-drinks, strijd met bpl, begrip groothandel
* Rechtbank Amsterdam 21 juli 2023, ECLI:NL:RBAMS:2023:4789: Awb, Wbr; vergunning, energielaadpunt, beperkte looptijd vergunning, tijdelijke beleidsregel, motivering, Dienstenwet
* Rechtbank Limburg 20 juli 2023, ECLI:NL:RBLIM:2023:4228: Awb, Wabo; omgevingsvergunning voor bouwen en afwijken bpl, aanbouw café, afwijking bebouwde oppervlakte, beleidsregel, woon- en leefklimaat, motivering
* Rechtbank Limburg 20 juli 2023, ECLI:NL:RBLIM:2023:4228: Awb, Wabo, Gmw; handhaving, dwangsom/invordering, terrasoverkapping, bpl, overschrijding toegestane aantal vierkante meters, geen bijzondere omstandigheden
* Rechtbank Zeeland-West-Brabant 20 juli 2023, ECLI:NL:RBZWB:2023:5186: Awb, Wabo; omgevingsvergunning voor afwijkend gebruik, kamergewijs verhuren en bewonen woning, parkeerregels, strijd met beheersverordening, bevoegdheid, tussenuitspraak
* Rechtbank Zeeland-West-Brabant 20 juli 2023, ECLI:NL:RBZWB:2023:5187: Awb, Wabo; omgevingsvergunning voor bouwen en afwijken bpl, kippenhokken, bevoegdheid
* Rechtbank Noord-Nederland 20 juli 2023, ECLI:NL:RBNNE:2023:3111: Awb, Wabo; omgevingsvergunning voor bouwen, supermarkt en appartementencomplex, parkeren, motivering, meetdagen/perioden, piek school
* Rechtbank Zeeland-West-Brabant 19 juli 2023, ECLI:NL:RBZWB:2023:5180: Awb, Wabo; omgevingsvergunning voor bouwen en afwijken bpl, appartementsgebouwen, Natura 2000/relativiteit, bodemonderzoek, parkeren
* Rechtbank Zeeland-West-Brabant 19 juli 2023, ECLI:NL:RBZWB:2023:5182: Awb, Waterwet; peilbesluit, proceskosten
* Rechtbank Gelderland 17 juli 2023, ECLI:NL:RBGEL:2023:4006, Rechtbank Gelderland 14 juli 2023, ECLI:NL:RBGEL:2023:4014, Rechtbank Gelderland 14 juli 2023, ECLI:NL:RBGEL:2023:4015 en Rechtbank Gelderland 17 juli 2023, ECLI:NL:RBGEL:2023:4005 : Awb, Wabo; handhaving, dwangsom, belanghebbende, ontvankelijkheid, procesbelang
* Rechtbank Den Haag 14 juli 2023, ECLI:NL:RBDHA:2023:10352: Awb, Wabo; intrekking omgevingsvergunning voor bouwen, bedrijfswoning, persoonlijk belang ambtenaar, belangenafweging
* Rechtbank Midden-Nederland 13 juli 2023, ECLI:NL:RBMNE:2023:3489: Awb, Wabo; omgevingsvergunning voor bouwen en afwijken bpl, zorgvilla met appartementen, Chw, veehouderij, geur, geluid, woon- en leefklimaat, Activiteitenbesluit, VNG-brochure, motivering
* Rechtbank Midden-Nederland 12 juli 2023, ECLI:NL:RBMNE:2023:3456: Awb, Wabo; omgevingsvergunning voor afwijkend gebruik, restaurant, geluid, Activiteitenbesluit, NEN 5077, evenredigheid
* Rechtbank Zeeland-West-Brabant 12 juli 2023, ECLI:NL:RBZWB:2023:5028: Awb, Wabo; handhaving, bewoning van appartement, relatie bpl, motivering
* Rechtbank Oost-Brabant 11 juli 2023, ECLI:NL:RBOBR:2023:3440: Awb, Gmw; evenementenvergunning en geluidhinderontheffing, belangen, motivering
* Rechtbank Midden-Nederland 7 juli 2023, ECLI:NL:RBMNE:2023:3455: Awb, Wabo; omgevingsvergunning voor bouwen en afwijken bpl, woonzorgvoorziening, belangenafweging
* Rechtbank Den Haag 6 juli 2023, ECLI:NL:RBDHA:2023:10075, Rechtbank Den Haag 6 juli 2023, ECLI:NL:RBDHA:2023:10070, Rechtbank Den Haag 6 juli 2023, ECLI:NL:RBDHA:2023:10066, Rechtbank Den Haag 6 juli 2023, ECLI:NL:RBDHA:2023:10073, Rechtbank Den Haag 6 juli 2023, ECLI:NL:RBDHA:2023:10179, Rechtbank Den Haag 6 juli 2023, ECLI:NL:RBDHA:2023:10181 en Rechtbank Den Haag 6 juli 2023, ECLI:NL:RBDHA:2023:10072): Awb;; nadeelcompensatie, omzetschade route-herinrichting, voorzienbaarheid, normaal maatschappelijk risico
* Rechtbank Noord-Nederland 4 juli 2023, ECLI:NL:RBNNE:2023:3129: Awb, TwG, BW; mijnbouwschade, bewijsvermoeden, hoor en wederhoor
* Rechtbank Noord-Nederland 30 juni 2023, ECLI:NL:RBNNE:2023:2680: Awb, Wabo; buiten behandeling stellen aanvraag omgevingsvergunning, pluimveestal, m.e.r.-plicht, aanmeldnotitie, motivering
* Rechtbank Gelderland 29 juni 2023, ECLI:NL:RBGEL:2023:3704: WSr, WED, Wgb; op de markt brengen van niet toegestane bestrijdingsmiddelen uit China en India
* Rechtbank Midden-Nederland 29 juni 2023, ECLI:NL:RBMNE:2023:3508: Awb; vovo, intrekking dwangsom, proceskosten
* Rechtbank Den Haag 29 juni 2023, ECLI:NL:RBDHA:2023:10105: Awb, Wabo; omgevingsvergunningen voor tijdelijk afwijken gebruik, begane grond van twee panden, theater en leslokaal, stemgeluid, VNG-brochure/functiemenging
* Rechtbank Noord-Holland 21 juni 2023, ECLI:NL:RBNHO:2023:7261: Awb, Wnb; vovo en kortsluiten, ontheffing, doden konijnen golfterrein, gunstige staat van instandhouding, Aarhus
* Gerechtshof ‘s-Hertogenbosch 8 juni 2023, ECLI:NL:GHSHE:2023:2500: WSr; wederrechtelijk verkregen voordeel door inname en opslag van TAG en inning stortgelden, handelen in strijd met voorschriften, vordering niet mogelijk/niet toerekenbaar
* Rechtbank Noord-Holland 2 juni 2023, ECLI:NL:RBNHO:2023:6701: Awb, Wabo; aanwijzing als gemeentelijk monument, houten huis, verordening fysieke leefomgeving, motivering
* Rechtbank Den Haag 19 mei 2023, ECLI:NL:RBDHA:2023:8385: Awb, Wnb; uitvoeren van populatiebeheer van het ree, verkeersveiligheid en schade aan gewassen
* Rechtbank Zeeland-West-Brabant 26 april 2023, ECLI:NL:RBZWB:2023:2897: Awb; invordering dwangsommen, afwijking van vergunning voor gebouwen
* Rechtbank Midden-Nederland 7 december 2022, ECLI:NL:RBMNE:2022:6542: Awb, Ww, Gmw; handhaving, dwangsom, treffen voorzieningen om scheepselevator te betreden, Bouwbesluit/restrisico, bevoegdheid
# = betrokkenheid STAB
! = (nog) niet gepubliceerd
* ABRvS 2 augustus 2023, ECLI:NL:RVS:2023:2947: Awb, Wabo, Gmw; handhaving, dwangsom/invordering, beëindigen huisvesting van arbeidsmigranten in recreatiewoningen, Dienstenrichtlijn, verbindendheid planregel, overtreder, evenredigheid, verjaring/bevoegdheid invordering (Rb Zeeland-West-Brabant 19/689, 19/690, 16/692 en 19/693
5.5. De Afdeling is van oordeel dat de raad de last onder dwangsom (het middel) nodig heeft mogen achten om een dwingende reden van algemeen belang. Hierbij is in de eerste plaats van belang dat het doel van de dwangsom is dat wordt voorkomen dat de voor recreatie bestemde gronden worden gebruikt voor permanente bewoning. In dit verband is van belang dat Oostappen, ook na het voornemen tot het opleggen van de last onder dwangsom, nieuwe arbeidsmigranten heeft gehuisvest op het park en dat er daarover ook klachten binnen zijn gekomen.
De Afdeling is echter ook van oordeel dat een dergelijke bepaling, waarin arbeidsmigranten volledig worden uitgesloten van het gebruik van recreatiewoningen voor huisvesting, niet evenredig is ten opzichte van het algemene belang dat wordt gediend met deze planregel. Het college heeft in zijn verweerschrift noch op de zitting kunnen onderbouwen dat een minder vergaand of minder beperkend alternatief niet het gewenste resultaat zou opleveren. Gelet hierop komt de Afdeling tot de conclusie dat de planregel evident in strijd is met artikel 15, derde lid, onder c, van de Dienstenrichtlijn. Daarom verklaart de Afdeling artikel 6.5.1, aanhef en onder e, van de planregels onverbindend.
5.6. Het oordeel van de Afdeling onder 5.5. betekent niet dat het besluit van 10 juli 2018 vernietigd moet worden. Het college heeft immers terecht betoogd dat het onverbindend verklaren van artikel 6.5.1, aanhef en onder e, van de planregels niet zal leiden tot een andere uitkomst, omdat ook op grond van artikel 6.1 van de planregels permanente bewoning van de recreatiewoningen niet is toegestaan. Artikel 6.1 van de planregels bepaalt immers, voor zover nu van belang, dat de voor recreatie aangewezen gronden bestemd zijn voor recreatieve voorzieningen in de vorm van recreatiewoningen ter plaatse van de aanduiding ‘recreatiewoning’. De Afdeling is van oordeel dat huisvesting van arbeidsmigranten, in de zin van (semi)permanente bewoning van de recreatiewoningen, niet kan worden aangemerkt als een tijdelijk recreatief verblijf, gericht op ontspanning of vrijetijdsbesteding.
* ABRvS 2 augustus 2023, ECLI:NL:RVS:2023:2969: Awb, Wnb; handhaving, dwangsom, overtreding zorgplicht, na-isoleren van spouwmuren, vermindering CO2-uitstoot, vleermuizen, amicus curiae-procedure, endoscopisch onderzoek, onvoldoende maatregelen (Rb Midden-Nederland 20/2498)
Als een eigenaar van een bestaande woning de spouwmuren wil isoleren, moet hij eerst voldoende ecologisch onderzoek laten doen om vast te stellen of er vleermuizen in deze muren kunnen zitten.
De Afdeling bestuursrechtspraak begin januari 2023 besloten om in deze zaak de zogenoemde amicus curiae-procedure te volgen. Met de inbreng van externe personen en organisaties (meedenkers) wilde de Afdeling bestuursrechtspraak een beter en breder inzicht krijgen in de maatschappelijke gevolgen van de te nemen beslissing en de onderzoeksmogelijkheden naar de aanwezigheid van vleermuizen in spouwmuren.
In totaal hebben 46 personen en organisaties gereageerd, waaronder bedrijven in de isolatiebranche, ecologische onderzoeksbureaus, ministeries, provincies, woningcorporaties, de bouwsector, verenigingen en stichtingen die zich inzetten voor soortenbescherming, verenigingen van woningeigenaren en van gemeenten en individuele personen.
Uit de reacties van de meedenkers blijkt dat er sinds 2019 veel ontwikkelingen zijn geweest en werkwijzen zijn gevonden voor een grootschaligere aanpak van woningisolatie, waarbij ook de bescherming van vleermuizen wordt betrokken. Deze nieuwe werkwijzen zijn voornamelijk gericht op woningbouwverenigingen en andere partijen die veel woningen in een bepaald gebied bezitten, maar zouden ook voor particulieren uitkomst kunnen bieden. Over deze nieuwe werkwijzen kan de Afdeling bestuursrechtspraak echter geen oordeel geven, omdat deze van een latere datum zijn en geen onderdeel uitmaakten van deze rechtszaak.
* College van Beroep voor het bedrijfsleven 1 augustus 2023, ECLI:NL:CBB:2023:406: Awb, Wgb; toelating biocide, kruipende insecten, Ctgb, beoogd gebruik past niet binnen worst case scenario, onaanvaardbaar risico voor het aquatische milieu
5.3 Partijen zijn het er over eens dat de beoordeling, bij gebrek aan een sluitend scenario, moet plaats vinden aan de hand van een zogeheten barrier treatment scenario. Partijen verschillen van mening over de invulling van het barrier treatment scenario. Het gaat dan met name om de door het Ctgb aangehouden gebruiksfrequentie (tweemaal per dag) en het behandeld oppervlak (meer dan 20 m² per dag), waarbij het Ctgb een worst case scenario heeft aangehouden.
5.4 Dat het Ctgb is uitgegaan van een worst case scenario, past binnen de norm van artikel 19 van de Biocidenverordening. Het Ctgb dient rekening te houden met de realistische, slechtst denkbare omstandigheden waarin de Vapona spray kan worden gebruikt. Een gebruiksfrequentie van tweemaal per dag en minder dan 20 m² aan behandeld oppervlak per dag is daarmee in overeenstemming. De Vapona spray is immers bedoeld tegen verschillende kruipende insecten en spinnen en mag volgens het gebruiksvoorschrift zo vaak als nodig worden gebruikt. Daarbij is het realistisch om aan te nemen dat een niet-professioneel gebruiker de Vapona spray koopt, omdat hij meerdere insecten of spinnen heeft waargenomen. Het gebruik van de Vapona spray past niet binnen de ESD PT18 scenario’s, zodat deze geen leidraad kunnen vormen voor de invulling van de realistisch, slechtst denkbare omstandigheden.
5.5 Het Ctgb gaat uit van indirecte blootstelling van het milieu omdat de Vapona spray op een oppervlakte in huis terechtkomt dat nadien nat wordt gereinigd en waarbij het afvalwater terecht komt in het riool en de rioolwaterzuivering. De actieve stoffen in de Vapona spray breken niet snel af, zodat deze stoffen langer op een oppervlakte aanwezig kunnen zijn. Dit betekent dat bijvoorbeeld ook schoonmaken na een week nog kan leiden tot emissie naar het riool. In rioolwater zitten resten van de actieve stoffen en die komen zo in het oppervlaktewater en sediment terecht. Nu het gaat om een product dat zeer toxisch is voor het milieu, leidt dit tot onacceptabele risico’s voor sediment. [naam 1] heeft deze conclusie uit de milieubeoordeling niet bestreden. Het College ziet dan ook geen aanknopingspunt voor het oordeel dat deze conclusie, gebaseerd op de realistische, slechtst denkbare omstandigheden, onjuist is.
- Daarom heeft het Ctgb op goede gronden de toelating van de Vapona spray geweigerd.* Rechtbank Noord-Nederland 26 juli 2023, ECLI:NL:RBNNE:2023:3118: Awb, Mbw; verlenging winningsvergunning, gas, belanghebbenden, Koolwaterstoffenrichtlijn, Dienstenrichtlijn, relativiteit, EVRM
5.2. De rechtbank overweegt dat uit de wetswijziging van de Mijnbouwwet van 1 januari 2017 blijkt dat uitdrukkelijk is beoogd om te bewerkstelligen dat (in ieder geval) de belangen van milieu en natuur bij de beoordeling van een vergunningaanvraag als weigeringsgrond dienen. Daarbij is voorzien dat het amendement Van Tongeren c.s. zal bewerkstelligen dat in elk van de drie fasen – (i) opsporings- en winningsvergunning; (ii) winningsplan; (iii) Wabo-vergunning – getoetst zal worden aan de belangen van voorkoming van schade en negatieve gevolgen voor milieu en natuur (nader gewijzigd amendement van het lid Van Tongeren c.s. ter vervanging van dat gedrukt onder nr. 23, Kamerstukken II 2015-2016, 34 348, nr. 41). In dit verband acht de rechtbank van belang dat in de door verweerder te verrichten belangenafweging, de belangen die in hoofdstuk 2 van de Mijnbouwwet worden genoemd een rol spelen. Het gaat dan bijvoorbeeld om natuur- en milieubelangen, de veiligheid van omwonenden en het voorkomen van (kort gezegd) schade. Deze belangen volgen namelijk uit artikel 9, eerste lid, aanhef en onder f, van de Mijnbouwwet, dat onderdeel uitmaakt van hoofdstuk 2 van de Mijnbouwwet. Gelet hierop bestaat er geen grond voor het oordeel dat eiseressen niet kunnen worden aangemerkt als belanghebbenden in vorenbedoelde zin. Dit betekent dat de rechtbank vergunninghouder niet volgt in dit betoog. Dit brengt met zich dat er naar het oordeel van de rechtbank geen aanleiding bestaat om het beroep van eiseressen niet-ontvankelijk te verklaren.
9.2. De rechtbank overweegt dat in de door eiseressen aangehaalde brief van de minister van 30 mei 2018 staat dat verweerder voor de kleine velden kiest voor een gestage afbouw, waarbij gas wordt gewonnen zolang en in zoverre gas nog nodig is. Volgens de brief legt het kabinet de prioriteit bij een zo snel mogelijke transitie naar duurzame energie. Zolang en in zoverre dat nodig is om tegemoet te komen aan de Nederlandse gasvraag wil het kabinet in dat kader gas winnen in eigen land, waar en voor zover dit veilig kan voor bewoners en omgeving. In het slot van de brief stelt de minister dat de inspanningen van het kabinet om de aardgasvraag zo snel mogelijk te verminderen en om, liefst spoedig en grootschalig, alternatieve energiebronnen te realiseren, na een periode van gestage afbouw zullen leiden tot een moment waarop we “van het aardgas af” kunnen. Zolang er in de tussentijd nog aardgas nodig is, wil verweerder, met het herijkte kleineveldenbeleid zoals uiteengezet in de brief, de winning voortzetten waar dat veilig en verantwoord kan.
9.3. Naar het oordeel van de rechtbank volgt uit deze brief niet dat het besluit tot verlenging van de winningsvergunning in strijd is met het beleid van gestage afbouw. Het afbouwen heeft betrekking op de aardgasvraag en de winning van aardgas in Nederland als geheel, waarbij verweerder de gaswinning uit de kleine velden voorlopig juist wil voortzetten. Gelet hierop bestaat geen grond voor het oordeel dat het bestreden besluit van verweerder in strijd komt met het Rijksbeleid voor gaswinning. In zoverre slaagt deze grond van eiseressen niet.
* Rechtbank Limburg 25 juli 2023, ECLI:NL:RBLIM:2023:4410: Awb, Wabo, Gmw; vovo, handhaving, spoedeisende bestuursdwang, staken bewoning klooster, sluiting pand en terrein/verzegeling, brandveiligheid, Bouwbesluit, verrichten werkzaamheden
11. De voorzieningenrechter is van oordeel dat de aard van de gestelde overtredingen, gezien ook de aard van het te beschermen belang en met de kennis van nu, net voldoende is om de beslissing tot inzet van spoedeisende bestuursdwang te dragen. Het rapport van [bedrijfsnaam] en de discussie ter zitting roepen weliswaar enige twijfels op over de intensiteit van de gestelde overtredingen, maar leiden niet tot de conclusie dat het advies van de brandweer een onjuist beeld van de gehele situatie heeft geschetst. Het geheel en de aard van de overtredingen in onderling verband gezien, en tegen de achtergrond van het ontbreken van documenten en tekeningen met brandveiligheidsvoorzieningen, leidt de voorzieningenrechter tot conclusie dat sprake is van het ontbreken van een snelle alarmering en borging van de ontvluchting voor de aanwezige personen en hulpverleners. Deze situatie is niet in enkele uren verholpen en rechtvaardigt spoedeisende bestuursdwang conform het advies van de brandweer dat inhield dat de woonfunctie van het klooster direct moest worden beëindigd.
- Echter, de voorzieningenrechter ziet in deze zaak toch reden om een voorlopige voorziening te treffen en wel vanwege het navolgende. Verweerder heeft immers verdergaande bestuursdwang uitgeoefend dan het enkele beëindigen van de woonfunctie van het klooster. Die beslissing van verweerder om niet alleen de woonfunctie te beëindigen, maar ook het gehele kloostercomplex en bijbehorend terrein te sluiten en te verzegelen kan niet worden gedragen door de bestreden besluiten en het daaraan ten grondslag liggende advies van de brandweer. Dat advies is immers beperkt tot het beëindigen van de woonfunctie en het gebruik van het pand voor woonfunctie is dan weer beperkt tot slechts een (relatief beperkt) deel van het klooster. Dat betekent dat de bestreden besluiten voor zover ze zien op het sluiten en verzegelen van het gehele klooster en het terrein niet houdbaar zijn. Verweerder heeft dat in het verweerschrift en ter zitting overigens ook al toegegeven. In zoverre komt het verzoek om voorlopige voorziening dan ook voor toewijzing in aanmerking.* Rechtbank Noord-Holland 24 juli 2023, ECLI:NL:RBNHO:2023:7165, Rechtbank Noord-Holland 24 juli 2023, ECLI:NL:RBNHO:2023:7163 en Rechtbank Noord-Holland 24 juli 2023, ECLI:NL:RBNHO:2023:7163: Awb, Wnb; handhaving, biomassacentrale, geen vergunning, zicht op legalisatie, evenredigheid, PAS-melder, motivering, herhaalde aanvraag
16.1 Naar het oordeel van de rechtbank heeft verweerder in het bestreden besluit onvoldoende onderbouwd dat de ecologische effecten van de depositietoename vanuit de biomassacentrale van BEN gering zijn. In het bestreden besluit is de feitelijke situatie bij de betreffende biomassacentrale niet goed in beeld gebracht. Hierdoor is niet inzichtelijk gemaakt wat of hoe groot in dit geval de inbreuk is op de belangen die zijn betrokken bij de bescherming van de natuurlijke kenmerken van de betrokken Natura 2000-gebieden. Zo is onduidelijk wat de huidige situatie van de te beschermen natuurwaarden is, in hoeverre de instandhoudingsdoelen voor die natuurwaarden worden gehaald en welke gevolgen de overtreding waarover het in deze zaak gaat, heeft voor die natuurwaarden. Wat wel vast staat, is dat de Natura 2000-gebieden waarop de grootste depositie plaatsvindt, al stikstof-overbelast zijn.
16.2 De rechtbank overweegt verder dat de door verweerder in het bestreden besluit genoemde omstandigheden algemeen van aard zijn en niet zien op de concrete situatie van BEN. Weliswaar is gewezen op de investeringen die door BEN zijn gedaan, maar niet is onderbouwd wat de (financiële) gevolgen zijn voor BEN van handhavend optreden. Dat BEN mocht vertrouwen op het PAS-systeem laat onverlet dat er ten tijde van het bestreden besluit bijna 2 jaar waren verstreken sinds de PAS-uitspraak van de Afdeling en in het bestreden besluit is niet gemotiveerd of BEN, in afwachting van de nadere uitwerking van het legalisatieprogramma, zelf maatregelen had kunnen treffen om te voldoen aan artikel 2.7 van de Wnb. Verder neemt de rechtbank in aanmerking dat om alsnog toestemming te kunnen verlenen voor voorheen meldingsplichtige activiteiten depositieruimte nodig is. Ten tijde van de besluitvorming was de wijze waarop die depositieruimte zou worden gerealiseerd nog niet geconcretiseerd.
16.3 Verweerder kan alleen afzien van handhaving als dit onevenredig is in verhouding tot de daarmee te dienen belangen en doelen in een concrete situatie. Dit wordt ook benadrukt in de uitspraak van de Afdeling van 2 februari 20228. Naar het oordeel van de rechtbank heeft verweerder in het bestreden besluit onvoldoende onderbouwd en gemotiveerd dat handhavend optreden in het geval van BEN zo onevenredig is dat hij daarvan moest afzien. De beroepsgrond slaagt.
* Rechtbank Midden-Nederland 7 december 2022, ECLI:NL:RBMNE:2022:6542: Awb, Ww, Gmw; handhaving, dwangsom, treffen voorzieningen om scheepselevator te betreden, Bouwbesluit/restrisico, bevoegdheid
5. Partijen zijn het erover eens dat de scheepselevator op zichzelf voldoet aan de eisen van het Bouwbesluit en dat dit bouwwerk constructief of anderszins niet onveilig of gevaarlijk is. Het college stelt zich op het standpunt dat het gevaar erin is gelegen dat de scheepselevator toegankelijk is, waardoor jongeren erop klimmen en er op hoogte vanaf springen in het Merwedekanaal.
- De rechtbank oordeelt hierover dat dit gevaar niet kan worden aangemerkt als gevaar dat door het nalaten van eiser wordt veroorzaakt, in de zin van artikel 7.22 van het Bouwbesluit. Het gevaar dat bestaat uit het van hoogte springen vanaf de scheepselevator in het Merwedekanaal staat in een te ver verwijderd verband van de keuze van eiser om de toegang tot het bouwwerk niet af te sluiten. Zoals eiser terecht opmerkt, kan ook vanaf andere plekken in de omgeving van de scheepselevator in het Merwedekanaal worden gesprongen. Daarbij is het in de eerste plaats de eigen verantwoordelijkheid van degene die de scheepselevator beklimt dat daardoor een gevaarlijke situatie kan ontstaan. Het gaat te ver als het college als overheidsinstantie eiser als eigenaar van de scheepselevator verplicht om maatregelen te treffen, zoals het afsluiten van de scheepselevator met hekken, om dat eventuele gevaar te voorkomen. Daarbij betrekt de rechtbank dat de bepaling in het Bouwbesluit bedoeld is als ‘kapstokartikel’ voor niet in het Bouwbesluit anderszins gewaarborgde restrisico’s en dat daarmee terughoudend moet worden omgegaan. De beroepsgrond slaagt.
- Volledigheidshalve merkt de rechtbank nog op dat het voorgaande niet wegneemt dat eiser als eigenaar wel civielrechtelijk aansprakelijk kan zijn, als er ongelukken zouden plaatsvinden door het beklimmen van de scheepselevator, zonder dat door hem enige voorzorgsmaatregelen zijn genomen om dit tegen te gaan.
Samenvattingen van jurisprudentie op STAB-site
Op de website van STAB wordt recente jurisprudentie ook samengevat.
De volgende uitspraken zijn deze week nieuw geplaatst:
ABRvS 28 juni 2023 omgevingsvergunning bouwen, ten tijde van aanvraag geen rechtstreekse aanspraak vanwege vereiste ontheffing voor het niet aantasten van archeologische waarden
ABRvS 12 juli 2023 bestemmingsplan, uitleg van de begrippen bouwvlak en bouwperceel in de Interim omgevingsverordening Noord-Brabant, referentiesituatie stikstofdepositie